Choć wzrost świadomości ekologicznej w Polsce jest coraz wyższy, to wskaźnik recyklingu odpadów jest wciąż zbyt niski w porównaniu do tempa przyrostu nowych materiałów pierwotnych. Dlatego coraz więcej mówi się o konieczności zmiany modelu gospodarczego i transformacji w kierunku GOZ, czyli gospodarki o obiegu zamkniętym. Na czym polega circular economy package? Jakie znaczenie ma dla ochrony środowiska oraz rozwoju gospodarczego państw i regionów?
Gospodarka o obiegu zamkniętym (ang. circular economy) to koncepcja, której celem jest zminimalizowanie wpływu działalności człowieka na środowisko naturalne. Pojęcia, które wiążą się z GOZ, to przede wszystkim: racjonalność, niskoemisyjność, innowacyjność i konkurencyjność. Korzystanie z zasobów w sposób racjonalny oznacza przetwarzanie ich tak długo, jak jest to możliwe (przy jednoczesnym ograniczeniu wytwarzania nowych odpadów). Takie działanie pozwala ograniczyć emisję dwutlenku węgla i zminimalizować problem składowania odpadów, przyczyniając się do poprawy jakości powietrza, stanu wód i większej bioróżnorodności. Ale gospodarka w obiegu zamkniętym ma także inne znaczenie. Szukanie nowych rozwiązań gospodarowania odpadami pozwala zwiększyć innowacyjność i konkurencyjność przedsiębiorstw.
RACJONOLNOŚĆ
NISKOEMISYJNOŚĆ
KONKURENCYJNOŚĆ
INNOWACYJNOŚĆ
Motorem napędowym do zmian są przede wszystkim wyzwania klimatyczne widoczne zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej. Aby zminimalizować negatywne skutki działalności człowieka na środowisko naturalne, Unia Europejska przyjmuje nowe zobowiązania, których efektem ma być osiągnięcie neutralności klimatycznej całej Wspólnoty. Jednym z założeń jest ograniczenie do 2030 roku emisji netto gazów cieplarnianych o 55% w porównaniu do emisji z roku 1990.
W związku z tym w lipcu 2021 roku Komisja Europejska przedstawiła pakiet „Gotowi na 55”. To dokument, który zawiera projekty zmieniające oraz aktualizujące europejskie przepisy w taki sposób, aby pozwoliły w niedalekiej przyszłości osiągnąć ambitne cele UE we wszystkich krajach Wspólnoty.
Niski poziom recyklingu to jednak nie tylko problem klimatyczny, ale także gospodarczy. Mimo rosnącej świadomości ekologicznej wciąż zbyt dużo śmieci trafia do frakcji zmieszanej. To sprawia, że wielu z nich, m.in. ze względu na zanieczyszczenie, nie można poddać recyklingowi. Dlatego tak ważne jest prowadzenie działań edukacyjnych na szeroką skalę, które pozwoliłyby w jeszcze lepszym stopniu gospodarować odpadami. Odpowiedzią na klimatyczne i gospodarcze wyzwania współczesności jest właśnie m.in. gospodarka obiegu zamkniętego, czyli circular economy package.
W Polsce resortem odpowiedzialnym za wdrażanie koncepcji GOZ jest Ministerstwo Rozwoju. 10 września 2019 roku Rada Ministrów przyjęła projekt „Mapy drogowej transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym”. To dokument, który jest jednym z elementów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Przyjęte zmiany mają ułatwić wdrożenie nowego modelu gospodarczego na gruncie polskim. W dokumencie możemy znaleźć rozdziały poświęcone zrównoważonej produkcji przemysłowej, zrównoważonej konsumpcji, biogospodarce, nowym modelom biznesowym oraz wdrażaniu, monitorowaniu i finansowaniu GOZ. Polska będzie dążyć do wzmocnienia i rozszerzenia współpracy między sektorem przemysłowym i naukowym, co pozwoli stworzyć innowacyjne i konkurencyjne rozwiązania w skali kraju i Europy. Jednym z priorytetów jest też ułatwienie przepływu surowców wtórnych w państwach członkowskich Wspólnoty.
GOZ w praktyce, czyli przykłady circural economyChoć jeszcze wiele jest do zrobienia w kwestii racjonalnego gospodarowania odpadami, wiele zmian, które przybliżają nas do stworzenia gospodarki obiegu zamkniętego, już weszło w życie: zarówno na poziomie europejskim i ogólnokrajowym, jak i lokalnym.
Plast-Box jest firmą odpowiedzialną społecznie. Zajmujemy się produkcją opakowań z tworzyw sztucznych, które umożliwiają bezpieczny transport produktów (szczególnie tych łatwo psujących się), ale nie zamykamy oczu na wyzwania klimatyczne. Wszystkie nasze opakowania powstają z materiałów, które w 100% podlegają recyklinowi.
Odpady produkcyjne wykorzystujemy ponownie m.in. do produkcji opakowań dla branży chemicznej. Skupujemy także surowce z zewnątrz, ograniczając ilość surowca pierwotnego. To, czego nie jesteśmy w stanie przetworzyć na własny użytek, oddajemy wyspecjalizowanym podmiotom zewnętrznym, które zajmują się przetwarzaniem odpadów. Dążymy do tego, aby nasze opakowania były coraz lżejsze (bez uszczerbku na jakości). Inwestujemy w energooszczędne maszyny i oświetlenie.
Działamy na wielu polach, dążąc do tego, aby wprowadzać jak najmniej surowca pierwotnego do obiegu. Więcej informacji o naszych działaniach na rzecz klimatu i przyszłych pokoleń znajdziesz w zakładce Eko Strategia.