W wielu branżach, m.in. spożywczej i chemicznej, stosowanie opakowań jest koniecznością. Bez odpowiednio dobranych pojemników nie udałoby się zrealizować wszystkich procesów logistycznych związanych z produkcją i dystrybucją towarów. Jakie funkcje logistyczne spełnia opakowanie? Oto 6 najważniejszych.
1. Ochronna
To podstawowe funkcje opakowania. Zabezpieczenie towaru powinno być dostosowane do rodzaju przewożonego produktu. Innej ochrony będą wymagać produkty łatwo psujące się (głównie żywność), a innej towary, które nie są tak bardzo narażone na ryzyko skażenia mikrobiologicznego. Opakowanie powinno chronić towar zarówno przed uszkodzeniami mechanicznymi, jak i warunkami atmosferycznymi, szczególnie przed promieniowaniem UV i wilgocią. Od wyboru opakowania – materiału, z którego zostało wykonane, a także kształtu i rozmiaru – w dużej mierze zależy powodzenie wszystkich procesów logistycznych.
2. Informacyjna
Odpowiednie oznakowanie towarów ułatwia ich dystrybucję. Dzięki temu osoby odpowiedzialne za transport i magazynowanie mogą z łatwością zidentyfikować produkt bez konieczności podnoszenia pokrywy. To istotne z dwóch powodów. Po pierwsze: ze względu bezpieczeństwa. Oznaczenia „Fragile”, „Uwaga! Szkło!” czy „Ostrożnie, nie rzucać” to informacja, w jaki sposób należy obchodzić się z opakowaniem, aby znajdujący się w nim produkt dotarł do konsumenta w takim stanie, w jakim opuścił zakład produkcyjny. Po drugie: odpowiednie oznakowanie pozwala wyeliminować błędy w dostawie (np. przekazanie towaru do złego odbiorcy lub w stanie niekompletnym).
Zamieszczenie na opakowaniu etykiety przedstawiającej najważniejsze informacje o produkcie jest także jednym z podstawowych obowiązków producenta, za którego niedopełnienie grożą wysokie kary finansowe.
3. Transportowa
Właściwe przygotowanie towarów do transportu sprzyja optymalizacji procesów logistycznych. Opakowania, w których są przewożone produkty wysyłkowe, powinny być dostosowane do warunków transportu, m.in. temperatury i poziomu wilgotności. To szczególnie istotne w przypadku towarów, które muszą być przewożone w chłodniach. Proces transportu towarów ułatwia także obecność elementów, które umożliwiają wygodne rozmieszczanie produktów (np. rączek wykonanych z tworzywa sztucznego i metalu).
4. Marketingowa
Opakowanie to jeden z elementów identyfikacji wizualnej marki. Właściwa prezentacja produktu sprzyja budowaniu pozytywnego wizerunku firmy i zdobywaniu nowych klientów. Opakowanie powinno być tak przemyślane, aby spełniało funkcję marketingową, nie utrudniając procesów związanych z transportem czy dystrybucją.
5. Manipulacyjna
Standaryzacja odgrywa istotną rolę w branży opakowaniowej. Ograniczenie różnorodności opakowań ułatwia optymalizację procesów logistycznych. Dlatego wiadra czy pojemniki stosowane przez danego producenta dla danej grupy produktów powinny mieć ujednolicone wymiary i kształty, aby można było je łatwiej magazynować i transportować.
6. Ekologiczna
Życie opakowania nie kończy się w momencie, gdy trafi do kontenera na śmieci. Wzrost świadomości ekologicznej w społeczeństwie zaowocował dużymi zmianami w gospodarce odpadami. Kwestia ich ponownego wykorzystywania jest szczególnie istotna w przypadku opakowań, które nie ulegają biodegradacji, czyli m.in. wiader czy pojemników z tworzyw sztucznych. Recykling to jeden z kluczowych aspektów procesu logistycznego. W XXI wieku trudno wyobrazić sobie planowanie procesów produkcyjnych bez wzięcia odpowiedzialności za wypuszczone na rynek produkty.
Opakowania w logistyce pełnią wiele funkcji: ochronną, informacyjną, transportową, marketingową, manipulacyjną i ekologiczną. Znając je wszystkie, można łatwiej i skuteczniej planować procesy produkcyjne, co ma bezpośredni wpływ na redukcję kosztów i konkurencyjność firmy.