Dynamiczny rozwój nowych technologii w ogromnym stopniu wpłynął na całą branżę opakowaniową. Producenci żywności wciąż szukają nowych rozwiązań, które sprawią, że opakowania stosowane w przemyśle spożywczym będą jeszcze lepiej chronić żywność i odpowiadać na potrzeby konsumentów dotyczące funkcjonalności. Czym charakteryzują się nowoczesne wiadra, pojemniki i pudełka? Sprawdź, w jaki sposób można wykorzystać innowacyjne systemy pakowania, aby jeszcze skuteczniej realizować cele biznesowe i budować wzrost zaufania do marki.
Branża opakowaniowa jest kształtowana przez wiele czynników. Zarówno wygląd, jak i rola opakowań do żywności zmieniały się na przestrzeni dekad. Dziś pełnią znacznie więcej funkcji niż jeszcze kilkadziesiąt la temu. Zapewnienie produktom odpowiedniej ochrony na każdym etapie łańcucha dostaw to tylko jedno z wielu wyzwań, przed jakimi stoją producenci żywności. Nowoczesne opakowania muszą odpowiadać na potrzeby współczesnych, wymagających konsumentów – dotyczy to zarówno funkcjonalności, jak i ekologii. Branża spożywcza jest jedną z najbardziej: konkurencyjnych, wymagających i podatnych na zmiany gospodarcze i społeczne.
Wprowadzane na rynek produkty są monitorowane przez wiele organów w celu zweryfikowania, czy spełniają rygorystyczne normy bezpieczeństwa. Monitoring jakości dotyczy jednak nie tylko samych produktów, ale także opakowań, w których towary trafiają do punktów sprzedaży. Dlatego jednym z największych wyzwań, z jakimi muszą mierzyć się producenci żywności, jest zapewnienie produktom odpowiednio wysokiej ochrony.
Branża FMCG (dóbr szybkozbywalnych) jest jedną z najbardziej konkurencyjnych. Dobrze zaprojektowane opakowanie inteligentne do żywności pozwala wyróżnić produkt na tle setek innych o podobnych właściwościach. Współcześni konsumenci cenią rozwiązania, które ułatwiają im podjęcie decyzji zakupowych (chcą ograniczyć czas spędzony przy półce z produktami do niezbędnego minimum). W związku z tym chętniej sięgają po opakowania, które są funkcjonalne, spersonalizowane i jednocześnie odpowiadają na potrzeby psychologiczne, związane m.in. z aspiracją do bycia częścią danej grupy.
To sprawia, że producenci artykułów spożywczych muszą nieustannie szukać nowych rozwiązań, aby spełnić coraz wyższe wymagania dotyczące jakości i użyteczności opakowań.
Tradycyjne opakowania nie powinny w żaden sposób wpływać na przechowywaną w nich żywność. W przypadku opakowań, które nazywamy aktywnymi, jest nieco inaczej. Powstają z materiałów, które oddziałują bezpośrednio na produkt (lub atmosferę wewnątrz opakowania) w taki sposób, aby zapobiec zachodzeniu procesów powodujących psucie się lub pogorszenie jakości żywności. Zazwyczaj opakowani aktywne powstają z wysokiej jakości tworzywa sztucznego, do którego dodaje się różnego rodzaju substancje aktywne, np. enzymy, słabe kwasy organiczne, olejki eteryczne czy bakteriocyny.
Zastosowanie opakowań aktywnych może wydłużyć termin przydatności do spożycia, co jest szczególnie cenne w przypadku takich produktów jak nabiał czy mięso. Innowacyjne technologie mogą być także wykorzystywane w przypadku transportu towarów na duże odległości. Dzięki temu produkty spożywcze docierają w niezmienionym stanie do najodleglejszych zakątków świata.
Opakowania inteligentne (z ang. inteligent packaging lub smart packaging) monitorują wybrane parametry otoczenia produktu za pomocą interaktywnych wskaźników, np. sensora gazów (CO2 i O2), czasowo-temperaturowych czy biosensorów. W przypadku żywności najczęściej stosuje się wskaźniki świeżości, które są w stanie wykryć takie substancje jak dwutlenek siarki czy amoniak wytwarzane przez mikroorganizmy (co świadczy o tym, że produkt nie nadaje się do spożycia). Dobór odpowiedniego wskaźnika jest uzależniony od rodzaju produktu.
Inteligentne opakowania to innowacyjne rozwiązanie, które może pomóc ograniczyć ilość marnowanej żywności, co przekłada się na optymalizację kosztów biznesowych. Inteligentne wskaźniki czasu, temperatury czy wilgotności to także ważna informacja dla konsumenta. Dzięki temu klient otrzymuje kompleksową informację o jakości produktu bez podnoszenia wieczka czy zrywania plomby zabezpieczającej i może szybciej podjąć decyzję zakupową.
Opakowania aktywne i inteligentne mogą być dobrą alternatywą dla tradycyjnych. Wiele zależy jednak od charakteru branży, rodzaju produktu oraz grupy docelowej. Taka inwestycja nie w każdym przypadku przyniesie spodziewane efekty.
Innowacyjne opakowania wyposażone we wskaźniki świeżości lub powstałe poprzez wtopienie do polimerów substancji aktywnych są droższe od tradycyjnych. Aby produkcja była opłacalna, producent musi przerzucić część kosztów wytworzenia opakowania na klienta. Dla części konsumentów wyższa cena może okazać się zaporowa. Dlatego inwestycja w tego rodzaju opakowania powinna być dobrze przemyślana, aby umożliwiała realizację celów biznesowych.
Nowoczesne opakowania do żywności to nie tylko pojemniki z indykatorami czy pudełka pozwalające kontrolować zawartość etylenu. To także opakowania powstające w technologii formowania wtryskowego z trwałą i estetyczną etykietą IML. To produkty stworzone na indywidualne zamówienie, dopasowane do wymagań klienta pod względem kształtu czy rozmiaru. To również ekologiczne opakowania z cieńszą i mniejszą etykietą, które pozwalają na lepszą ekspozycję towaru i ograniczenie ilości surowca pierwotnego.
Jak widać, na rynku jest wiele możliwości dla producentów żywności, którzy chcą zainwestować w nowoczesne rozwiązania wspierające sprzedaż i wzmacniające wizerunek marki jako innowacyjnej i kreatywnej. W wyjątkowo konkurencyjnej branży spożywczej firmy, które wybierają prekursorskie rozwiązania, mają szansę wyróżnić się na tle innych, co pozwala dotrzeć do nowych konsumentów i poszerzyć grono odbiorców. W takim przypadku inwestycja w nowoczesne opakowania szybko może się zwrócić.
Źródła:
Dobrucka R., Cierpiszewski R., 2014, Active and Intelligent Packaging Food – Research and Development – A Review, Pol. J., Food Nutr. Sci., Vol. 64, 1, pp. 7-15, DOI: 10.2478/v10222–012–0091–3.
Cichoń M., Lesiów T. (2013): Zasada działania innowacyjnych opakowań inteligentnych w przemyśle żywnościowym. Artykuł przeglądowy. Nauki Inżynierskie i Technologie.